Rutas: Itzulia, jaitsiera beste bide batetik

Otsobi herriaren sarreran dagoen harrizko murru baten parean hasiko dugu txangoa. Haren azpian hasten den pista hartuko dugu iparralderantz. Berrehun bat metro aurrerago, langa batekin eginen dugu topo. Bertan margoturiko markari kasu eginez, ezkerretara joko dugu. Bideak tentsio handiko kableen azpian pasatzen da pare bat aldiz, sigi-saga, eta basoan sartzen da. Basoan mendebalderantz joanen gara bidetik eta luze gabe mendiaren gainaldera aterako gara, bidegurutze batean (585m).
Oskiako bizkar luzean gora eginen dugu, malda handirik gabe eta ehiza postuen ondoan igaroz.

Ibilbide honek, zati handi batzuetan ez du biderik segitzen, eta malda handiko hegietan barrena dabil. Track eta mapan guk egindako bidea erakusten da: batzuetan pistak eta bidexkak erabiliz, beste batzutean zuzenean basoan barrena eginez. Basoa garbia da eta ez digu zailtasun handirik jarriko. Ezinbestekoa izanen da orientazio tresnak eta mapak eramatea.

Itzuli ederra Pagoetako Natur Parkean barrena. Ibilbideak Pagoetako monumentu megalitikoak bilatzen ditu bereziki, ez doa tarte batzuetan ohiko bidetik. Agorregiko Burdinola eta Iturrarango Parke Botanikoa ezagutzea merezi duten bazter ederrak dira.

Ibilbidea "zaila" dela jarri dut, baina zailtasun hori Peña Grandeko igoerari dagokio. Eta zailtasuna ez da horrenbestekoa, baina inor oharkabean saiatu ez dadin jarri dut, ez baita umeekin egiteko moduko igoera.

Zilbeti herrian hasiko dugu ibilbidea. Pista gogaikarriko zati batez libratzeko, autoa 600 metro aurrerago utz dezakegu, pista bitan banatzen den tokian -ikus mapa-. Ezkerreko adarretik hasiko gara. Pistak mendia mendebaldetik inguratzen du, pagoen itzalpean. PR baten adierazgarri hautsia duen bideari ez diogu kasurik eginen, eta pista nagusian gora jarraituko dugu. Berehala, autoa utzi dugun tokitik 500 bat metrora, beste pista ez hain garbi bat ikusiko dugu ezkerraldean. Pista edo bide hori hartuko dugu. Landaretzak bidea ixteko mehatxua egiten du, baina zailtasunik gabe egiten da gora.

Ibilbide honetan ez duzue mendi ikusgarririk bisitatuko. Bazter urrun eta bakartiak besterik ez, eta gailur ez oso nabarmenak. Racasko herri despopulatuak ere bisitako dituzue, ahanzturak irentsitako herrixkak.
Abentura sen apur bat behar da, baita pazientzia eta orientazio tresnak.

Ibilbide zikular hau Lapoblazion herriaren gainaldean hasiko dugu, ipar-mendebaldeko azken etxaren parean. Autoa han bertan utz genezake, burdinazko eskudela baten parean. Pista batek mendia inguratzen du hegoaldetik, eta lepo baten parean (1020m) basoan sartzen da. Basoan barreana jarraituko diogu pistari, alturarik ia igo gabe. Basotik aterata, kairn batek pista utzi eta igoerari ekin behar diogula adieraziko digu (1050m) Hego-ekialderantz jo eta basoan berriz sartuta sigi-saga joanen gara gora egiten. Bidea estua baina garbi eta ezin ederragoa da.

Ibilbide ederra eta atsegina, gehiena basoan barrena eta nahiko ondo markatuta dagoena. Arreta pixka bat jarri behar da Baraibar aldera jaistean, errepidea gurutzatzen den momentutik hasi eta Lapastegiko porlanezko pistara heldu arte, tarte horretan ingurua nahasiagoa baita: landaretza itxiagoa, zeharkatu beharreko larre eremuak, bide arrasto gurutzatuak e.a., baina tarte horretan ere seinaleak egon badaude. Zubarrieta eta errepidea bitartean berriz baso lanetan ari dira (2010ko abuztua) eta tarte batzuetan bidea adarrez estalita gelditu da.