Gipuzkoa

Topinburutik ipar-ekialderantz Soraluze eta Eibarko udalerriak banatuz luzatzen den mendi-bizkar luzeak mendi honetara dagoen igoerarik politenetako bat eskaintzen du. Jarraian azaltzen denak Soraluzeko Irure auzoko Illordo baserrira igotzen den errepideak baserrira iritsi baino zertxobait lehenago eskuinerantz duen bihurgune itxi bat hartzen du abiapuntu gisa.

Asurtza aldetik, Topinburuk oso igoera erraza du hego-mendebaldeko bizkarrean zehar. Ordu laurden eskaseko pasio lasaia.

Jarraian azaltzen den ibilbidea, Amezketatik abiatuta Artubi eta Balerdiko tontorretara iristen da. Igo beharreko altuera handia denez ibilaldi gogor xamarra da. Eta Balerdiko gandor zorrotza zeharkatzeak xarma berezia ematen dio.

Asteasutik abiatu gara, udal-enparatzatik, Herniorako ILa jarraituz. Zelatuneko zelaian Alkitzarantz jo dugu, eta tontorraren azpialdetik gora jo dugu Iparaldeko isurialdetik, pagaditik gora. Zelatunera jaitsi gara berriz, eta bertotik Larraulerako ILa

Mendia bera nahiko txikia denez, itsasoaren mailatik abiatuko gara, mendia bere osotasunean igotzeko: Saturrarango hondartzak abiapuntu ezinobea eskaintzen du. Autoa hondartzako aparkalekuan utzi eta menditik beizten gaituen erreka zeharkatzen duen zubitik abiatuko gara Ondarroa aldera. Galtzada eroso batean barrena inguratuko dugu mendia, itasoaren bazterretik, Ondarroako hondartzara heldu arte. Han goiko errepidera igotzeko aukera emango diguten eskilara batzuekin egingo dugu topo. Errepidera igo, berriro Ondarroa aldera jaisten hasi eta etxebizitza dorre batzuen parera helduko gara berehala: haien aurretik gora abiatzen den porlanezko bide zabal eta aldapatsuari ekin behar diogu.

Autobideko Andoaingo irteeran (autokarabanak daudeneko hori) atera eta herriko sarreran eskubi aldean dagoen aparkalekuan utziko dugu autoa. Etorritako bidetik atzera joko dugu, zubia eta autobide azpiko tuneletik paseaz. Autobidetik datorren errepidea ezkerretara utziaz egingo dugu aurrera, mendirantz abiatzen den errepidea hartuta. Bihurgune zabal baten ondoren bidegurutze bat topatu eta ezker aldetik gora abiatzen den bideari ekingo diogu. Muino zabal baten gainera helduko gara laster eta bertan beste bidegurutze batekin egingo dugu topo. Sorabilla auzora jaisten den bidea bazterrean utzi eta etxalde batera abiatuko gara; etxaldera sartu gabe, ezker aldetik saihestuko dugu, porlanezko bide zabalari jarraituz. Mendebaldeko norabidean jarraituko dugu puska batean (km 1) eta, halako batean, erreka gainean giratzen den bihurgune itxi batekin egingo dugu topo (adi!): ezker aldeko bide zabalean gora egingo dugu orain, baina eskubi aldean utzitako bidetik itzuliko gara gero.

Usurbilgo Sanestebaneko ermitatik hegoaldera abiatzen den porlanezko pistari jarraituko diogu bere amaiera arte (ordu erdi inguru). Igartzabal baserrira jotzen du honek aurreko mendia eskubi aldetik saihestuz eta ekialdera jotzen du gero, Puela aldeko bizkarraren bila, berritzen ari diren (2006/9/23) etxe baten aldamenera heldu arte. Han pista harritsu batean gora jarraituko dugu tarte batean eta laster heduko gara bizkarrean, bihurgune baten dagoen bidegurutze batera: ezkerreko bideak bizkarraren beste aldera jotzen du beherako joerarekin, baina bide nagusiak eskubi aldera jarraitzen du... ez bata eta ez bestea, hantxe abiatzen baita bidezidor nabarmen bat bizkarrean gora. Bidezidor horretan gora jo eta laster gurutzatuko dugu pista berriro: (erne!) pista horri jarraituz helduko gara leku berera itzuleran, baina oraingoan pista gurutzatu eta beste aldean aldapan gora jarraitzen duen bidezidorrari jarraituko diogu. Arrastoari jarraituz irabaziko dugu berriro bizkarra eta laster egingo dugu topo bidearen aldamenean zutitutako porlanezko gurutze handi batekin.

Ganboa Aralarreko 3. tontor garaiena eta ezagunenetako bat den arren, ez du bisitari asko izaten, edozein aldetatik igota ere bertara iristeko bidea luzea baita. Jarraian azaltzen den ibilbidea horren erakusgarri da.

Amezketatik abiatuta, Arritzaga bailaran gora egiten du Pardelutseko iturriraino. Hemendik Ganboara igo eta Arrubiko larreak zeharkatu ondoren Txindokira igotzen da, Larraiztik barrena Amezketara jaisteko.

Abaltzisketa eta Zaldibia arteko errepidean dago Larraitz, jatetxez beteta. Bi aparkaleku handi ere badira, bata errepidearen gain aldean eta beste azpi aldean. Goiko aparkalekutik abiatuko gara.

Aparkalekuaren amaieran langa pasa eta harri txintxarrezko pista zabal bati jarraituko diogu HMko norabidean. Langatik kilometro batera, iturri eta uraska bat pasa eta gero, egurrez atondutako bidezidor bat ("Txindoki" jartzen duen seinalea ere badu -2006/7/24-) abiatzen da ezker aldetik aldapan gora. Arrasto nabarmenari jarraituz helduko gara mendebaldeko bizkarrera eta han, hesia pasata, pinudi baten ertzetik jarraituko dugu, Oria iturrira heltzeko, beste bihurgune baten ondoren.

Zegamako geralekutik(530) abiatu gara Santiespiriturantz Ilaren seinaleak(zuri-horiak) lagun, hau da HErantz. Bidearen tartetxo baten seinaleak utzi egin ditugu Era jotzeko, berriro aurkituko ditugu eta seinale zuri-berdeetara eraman gaituzte. Hauek segituz gorriak hartu eta Santiespiritutik Aizkorri tontorrerako bide nagusira heldu gara.
Aizkorri tontorrean (1528) 1500 metrotik gorako mendigainei ekin diogu: Aizkorri bera, Aketegi(1549), Aitxuri(1551), Iraule(1511), Arbelaitz(1513). Mrako norabidean.
Tontor horiez gain Kantuzaleta(1410) eta Andreaitz(1434) egin ditugu Lugaitzeko leporako(1381) bidean.