Rutas: Euskal Herria

El recorrido comienza en las Canteras de Atxarte. Se deja el coche ahí mismo. Empezar a andar subiendo un pequeño repecho que cruza el rio y en el cual, a la derecha hay una pequeña ermita. Cuando se llega al fin del repecho, girar a la izquierda y seguir por un sendero bien marcado (marcas amarillas y blancas). Se pasa por un bosque y por debajo de las paredes donde se encuentra la escuela de escalada de Atxarte. Al final del bosque, hay que saltar una valla y seguir el camino, hasta situarnos justo debajo del Astxiki, o entre el Astxiki y el Alluitz.

Desde Atxarte, el recorrido es el mismo que la subida a Astxiki (descrito en el citado monte). Lá única diferencia está que, al llegar al collado donde nos encontramos con los postes de luz, tenemos que girar a la derecha y encaramar la FUERTE pendiente (MUY EXIGENTE). Nos tenemos que guiar y dirigir hacia el único haya que hay en esta pendiente. Desde el collado hasta la cima se tarda alrededor de 45 minutos. Se aconseja hacer contínuas paradas debido a la pendiente que tiene.

De la parte alta del pueblo de Ilzarbe en el Valle de Ollo, se toma una pista que nos lleva al cementerio. Un poco mas adelante, en el cruce de pistas tomar la de la izquierda que nos lleva hasta un pabellón de ganado. Siguiendo la misma, tras pasar una barrera, tras una fuerte pendiente viene una bajada y una vaz llaneando, una vez que vemos el collado de Ollaregi, se toma un sendero a la izquierda que en zig zag nos lleva al mismo.

Herriaren gain-gainean dago eta bidea erraza eta laburra da. Elizaren paretik kalean gora abiatu eta zuzenean gora eginez herrialdearen goi aldera jo behar dugu. Han pista zabal batekin egingo dugu topo, lehendabizi eskubi aldera eta laster ezkerraldera joz ur biltegiaren azpialdetik pasatzen dena. Horixe da jarraitu beharreko bidea: mendebaldeko bizkarrera heldu arte zeharkatzen du hegoaldeko isurialde osoa eta bizkarrean gora egiten du gero, mendebaldeko harresiaren ertzaren oineraino. Handik aurrera xenda batek inguratzen du harresia iparraldetik, bost minuturen buruan gaztelurako sarbidea eskaintzen duten eskilararekin topo egin arte.

Lizarragako mendatetik Lizarra aldera jaisten den errepidean, lehenengo aldapak jasiten bukatu eta laster aurkituko duzue eskubi aldean Zunbeltzeko benta zaharra, orain nahiko itsusi ematen duen eraikin multzo nabarmena. Autoa bertan utzi eta errepidearen beste aldean dauden aldapari ekin behar diogu. Bi aukera ditugu horretarako: a) Lizarraga aldera jo eta 300 m.ra eskubi aldean zabaltzen den larredian barrena sartu edota b) errepidean 500 m. behera egin eta aldapa guztia gainditzen duen harresia bilatu.
a) Larrean gora egin eta basoan sartuta ekialdera jo behar dugu zuzen, ageriko biderik gabe. Aurreraxeago bide zabal baten trazak atzematen dira, baina ez oso nabarmen. Ordu erdiren buruan, basoa bakantzen somatzen denean, Zaborrateko sarobera helduko zara. Ekialdera jarraitu behar da aurrerantzean ere eta aurrean luzatzen den muinoa (Malkasko bera) gainditzen lagunduko digun senda bilatu. Senda honek eskubi aldera (HHEra) jotzen du, gainaldean mendi osoa zeharkatzen duen harresi baten parera heldu arte.

Lagranentik abiatu, Mendia gure aurrean dago jada, pista batetik lautadan barrena. Bidegurutzebatean, Ruta de los Carboneros bidezidorra hartu (marka txurigorriak eta marka horitxuriak) Puerto de Toro arte (1200m). Hemen beste kartel batek lagunduko digu bidea ondo hartzeko (Cruz del Castillo). Bide honek zuzenean eramango gaitu tontorreraino (Gurutzea, buzoia ta sekulako bistak).
Ruta de los Carboneros deritzana, Errioxatik Bermeoraino heltzen den GR-a da. Bermeotik arrain gatzatuak ekartzen zituzten eta bermeora ardoa, ikatza etab. eramaten zituzten.

Aupa:

Urte berri on guztioi. Gaur igon dugu nire neskak eta nik bertara. Ia gorarte igo ondoren, aldatz gogor eta labur bat baino ez dago, harriz egindakoa. Pixkat bustirik egon da, baina ez dago bestelako arazorik.

Behin goian, ikusgarria da dituen ikuspegiak, harrigarria da begiek ikus dezaketen paisaia.

Oso gomendagarria edonorentzat eta urteko edozein arotan.

Segura, futbol-zelaia eta igerilekuaren atzetik abiatuta.
Igerilekuaren ostean bidea bitan banatzen da; ezkerrekoa hartu, Pagamuño Txiki eta Handirakoa.
Asfaltatuta dago. Laster, ezkerrera doan porlanezko bidea irteten da, baina ez hartu, gorantz segi asfaltutik, goian eskuma aldera ikusten den baserri handirantz.

Ez dago zailtasunik, bidea markatuta dago, ez da luzea (oso aldapatsua bai, ostera), baina pinu arteko ibilbidea da, batere erakargarritasunik gabea.
Markinan, Xemeingo eleizaren ondotik abiatzen da; inguruan dago, baita, Lea-Artibai ikastetxea.
Xemeingo eleizaren eskuma aldetik abiatu, baserri artean irteten den porlanezko bidetik. Hasieran dagoen kartelak "Akarregi 45'" ez du zalantzarako aukerarik uzten. Bide osoa dago PR BI-22-aren marka hori-zuriekin markatuta.

Bista ikusgarriak, kostaldea eta mendia tartekatuz. Aldapa gogorretan entrenatzeko aparta. Eremu ugarikoa; pistak, bidea arruntak, asfatua... Ibilbide aberatsa zentzu askotan.
Ibilbide zati bat bidez kanpokoa da, pendiente handiko "cortafuegos" bat igo behar delarik. Donibaneko Atalaiatik Zaaskune-rainoko bideak baditu puntu zail batzu, arroka artetik igarotzen da.
Neguan egiteko gomendatzen da, sasiak motz direnean.