Gipuzkoa

J. M. BARANDiARANek zionez (1953): kareharrizko tumulua.

Inguruan egin diren miaketetan ez da monumentua aurkitzerik izan. BARANDiARANek kokatu zuen tokian, Larburuko belardian, eskorta askoren hondarrak ikus daitezke. Agian hauetako baten hondakinak monumentu prehistoriko batekin konfundituko zituen. Hala eta guztiz ere bertako jatorria duen suharrizko txorten eta hegaldun punta bat ezagutzen da, Barandiaran berak jasoa.

Monolitoa lurrean etzanda. Hiruki forma eta ebakidura edo sekzio errektangularra duen kareharrizko harkoskoa dugu. Luzera 2,35 m.takoa da, bere zabalera 1,50 m. eta 0,40 m. tartean dabilerarik, eta lodiera 0,40 m.takoa. Bere ardatz nagusiaren norabidea 163ºtakoa da. Inguruko kareharri ikaztsuzkoa.

Trikuharri labur itxia. Induslariek ziotenez, 1917an: Tumulu zirkularra. Ganbara, 4 harlosak eratzen duten espa-rru errektangularra da (1,90x0,88 m.takoa). Bere ardatz nagusiak MIM-EHEranzko norabidea du. Estalki-harlosa (2,05x1,45x0,22 m.) harrimetakeran barrenera mugitua dago. Bertako kareharriak. Gaur egun desagertua.

Trikuharria. Tumulua 6 m. diametrokoa I-H eta 7 m. EM, eta 0,25 m.tako altuera. Erdiko kraterra 2,50x3,50 m. diametrokoa da eta 0.45 m. sakonerakoa. Aurkitu zenean, ganbara-harlosa zirudina ikusi ahal izan zen hutsune batetik. Túmulo de 6 m. de diámetro N.-S. y 7 m. E.-W., con una altura de 0,25 m. Cráter central de 2,50x3,50 m. de diámetro y 0,45 m. de profundidad. En el momento de su descubrimiento, a través de una oquedad, se pudo observar lo que parece una losa de cámara.

Trikuharri labur itxia. Tumulua 5 m. diametrokoa eta 0,45 eta 0,10 m. tarteko altuerakoa. Industzaileek ziotenez, 1917an: 4 harlosaz osatutako ganbara, esparru errektangular itxia eratuz, bere ardatz nagusiak IM-HEranzko norabidea duelarik. Tumulu gainean, ganbara-gertuan, bi harlosa gehiago, agian estalki-zatiak.
Gaur egun: Ganbara eskuadran dauden 2 harlosaz eratua dago, bata IEan eta bestea HEan, kareharrizkoa bata eta hareharrizkoa bestea. Tumulua bertako kareharrizkoa.

Trikuharria. Tumulua 5,50 m. diametrokoa EHE-MHM eta 7 m. IIE-HHM, eta 0,60 m.tako altuerakoa. Erdiko kraterra, 1,40x2,60 m. diametrokoa eta 0,25 m. sakonerakoa, kanporantz zabaltzen da, 105°tako norabidean. Kraterraren ertzean eta tumulu gainean neurri ezberdineko harkoskoak, zutik, ikus daitezke. Bertako kareharriak.

Trikuharri labur? irekia. Tumulua 8 m. diametrokoa, 0,30 m.tako altuerarekin hegoaldeko arkuan eta gainontzekoan lur-parean. Industzaileek ziotenez, 1917an: Ganbara, 5 harlosakoa, esparru errektangular bat osatuz, estalkirik gabea, Ekialderantz irekia. Gaur egun zeharo itxuragabetua dago, bere erdiko zulogunean harkosko hondar ugari duelarik. Bertako kareharriak.

Trikuharri luze irekia. Tumulua 8,50 m. diametrokoa eta 0,40 m. altuerakoa. 1917an, ganbara, 10 harlosako esparru errektangular bat zen. Gaur egun 9 harlosako ganbara, 5ek jatorrizko egonera mantentzen dutelarik. Norabidea 115ºtakoa da. Estalkia lekuz aldatua, tumuluko HMko sektorean etzanda dago, ganbaratik 3,20 m.tara. Ganbara eta tumulua bertako kareharrizkoak; estalkia berriz inguruko hareharrizkoa.

Trikuharria. Tumulua 9 m. diametrokoa I-H eta 6,50 m. E-M, eta 1 m.tako gehiengo altuera. Bere gainean 2x0,50x0,22 m. tarteko harlosa (bere ardatz luzeena 125ºtako norabidean) azaleratzen da, okertua eta bi zatitan hautsia. Kareharri tupatsuzko harlosa; tumulua material berdinekoa eta hareharrizkoa da.