Jun

Korolak (18)20-30 mm luze dira; kalizaren beheko hortza 4-7(9) mm luze da, hodia bezain luzea, gutxienez; hosto-txortenaren hegalak (1.5) 1.8-4 mm zabal dira; estipulak 1-11 mm zabal.

Landare iledunak; adar gorrixkak; loreak tenteak dira, zigomorfikoak, eta bi ezpain dituzte, formaz eta zabaleraz desberdinak; lore-kandu bilotsuak; baiak bat eginda daude.

Hostoak 1-14 cm luze dira, lantza-itxurakoak edo obatu estuak; korola 10-15 mm luze da, korolaren oinaldeko hodia estua da, 1,3-2 mm luze, eta gingilak 5-8 mm luze.

Txorten laburreko hostoak, obatuak edo eliptiko zabalak; loredun zurtoinak prokunbenteak edo goranzkoak dira.

Labelo belaundua, purpuraz orbandua; bizkarraldeko sepaloa gehienetan ia tentea da; hosto orbandunak; 13-19 mm-ko ezproia.

Beheko hostoak zabalak dira, obatuak edo obatu/eliptikoak; brakteak obulutegia baino luzeagoak dira; krema-zuri koloreko loreak.

Hosto distiratsuak, batzuetan ziliodunak nerbioetan eta ertzetan, inbulukruak 25 mm-tik gorako diametroa izan dezake; inbolukruaren brakteak berdexkak edo marroi ilunak dira, ez oso gogorrak, ganbilxeak, kanpokoak dekurrenteak zorroaren gainean.

Hosto txandakatuak; (10)12-18 mm-ko ezproia; landare meheagoa, gehienez 180(100) cm garai.