Azalegi

Orion lepoaren hegoaldean, Mendilatz-Mendizar katearen itzalpean, mendimultzo apal baina oso interesgarri bat hedatzen da. Azalegi da mendialde honetako gainik garaiena. Ekialdera, Azalegiko lepoaz bestaldean, Aritzelatz gaina aurkituko dugu, garaiera berdintsukoa, baina ez hain ikuspegi zabalekoa, zuhaitzek Iratiko oihanaren bista eragozten baitute.
Bi gain horiek bizkar luzeak bidaltzen dituzte hegoalderantz. Azalegik Berabezko gainean amaitzen den adar belartsua luzatzen du. Gain honetatik bedeinkatzen omen zituzten alor eta larreak Maiatzean. Aritzelatzek luzatzen duen katea Urkiarrieta gainean amaitzen da, Irati ibai jaio berriaren gaineko talaia ederra.
Mikel Belaskoren hiztegian irakurtzen dugu Azalegi izena "azeri" eta "hegia" hitzetatik datorrela. Aritzelatz izena, berriz, "haritz" eta "olatz"(ola) hitzetatik etor litekeela, baina ez du baztertzen lehen elementua "aretxe" (aratxe) hitzarekin harremana izatea.